Ақтан Керейұлы
Ақтан Керейұлы (1850 , қазіргі Ақтөбе облысы Байғанин ауданы — 1912, сонда, Шибұлақ мекені) — ақын. Атасы Абдолла ел аузында аңыз болып қалған айтулы атбегі. Ақтан Абыл, Махамбет, Шернияз, Нұрым, Марабай дәстүрімен өлеңді қолма-қол шығарған. Ол Орынбор, Жайық, Ойыл, Қиыл, Жем, Сағыз, Маңғыстау алқабындағы елдерді аралап, ақын, жырлаулармен кездесіп, жиын-тойларда той бастап, жыр толғайды. Нұрым, Қашаған, Қоспақ, Жаскілең, Құлманбет, Нұрпейіс сияқты ақын, жыраулармен бір жүріп, өнер таратады. Шығармалары — өмір мәні туралы филос., ақыл-нақылдық терме, толғаулар (“ Аяғына қан түссе”, “Біріншіден не жаман” т.б.), тұрмыс-салт тақырыбындағы жырлар (“Той бастар”, “Бата”). Ақтан адамгершілік пен адалдықты (“Біразырақ сөйлейін”, “Замана жайында”,“Тыңдасаңыз сөзімді”, “Қайыспас бұлан нар едім”) өз шығармаларына арқау етіп, ел мүддесі үшін күрескен батырларды (“Ерлік жыры”) жырлаған. “Қырымның қырық батыры” аталатын ерлік дастандардың бірқатары Атырау, Қарақалпақ аймағына Ақтан арқылы тараған. Қашаған, Нұрпейіс сынды ақындар бұл жырларды Ақтаннан үйренген. Ақтан жырлары ойнақы, ойлы да отты бейнелі сөздерге бай. Қазақстан, Орта Азия өңірлеріндегі жыршы, термешілер ақын жырларын “Ақтан сазы” дейтін өзіндік әуенмен орындайды. Оның өлең, толғаулары “Ертедегі әдебиет нұсқалары” (1967), Ақберен”(1972), “Өсиет-нама” (1982), “Бес ғасыр жырлайды” (1985 — 1989), “Жыр- Дария” (1995), “Абыл, Нұрым, Ақтаным” (1997) жинақтарында жарық көрген.
Көп оқылғандар
Қуаныш Жиенбай. Нөсер
Әдеби мәтіндерді қалай және қандай деңгейде талдауға болады немесе бір мәтінді бірнеше түрде талдау мүмкін бе?
Әлихан Мақсұт атындағы робототехника орталығы ашылды
Әдеби мәтіндерді қалай және қандай деңгейде талдауға болады немесе бір мәтінді бірнеше түрде талдау мүмкін бе?
Бақытбек Қадыр. Шаштараз
Асқар Алтай. Тасқын тып-типыл қылған «...Табыты»
Бозінгендей боздаған – Жамалхан Қарабатырқызының жоқтаулары
Ілияс Жансүгіров. "КҮЙШІ" поэмасы туралы бірер сөз
«Кітапхана. Кітап. Оқырман» атты кітап апталығы өтеді
«Қазақтың құдіретті Құнанбайы» жыр мүшәйрасы!
Cұраған Рахметұлы. Журнализм – қалам ұшындағы әлем
Төлеубек Омаров. Өлеңде бір терім бар алынбаған...
Жәнібек Қожық. Маңғыстау - құтты мекен, тұнған тарих
Дулат Аюбаев. Өлең сүйер Шыңғыстаудың ұлы екем
Максималар мен қоғамдық ойлар...
Серік Құлжахан.Қызыл сақал
Бекен Қалымбекұлы. Доңыз қырған жыл
Мақсат Тәж-Мұрат. Әр адамның арылу күні болуы тиіс
Думан Рамазан. Алланың әмірі
Жәудір Нартай. Люданың хаты
Мәлік Бердалиев. Ей, бауырым, өлеңімнің сырын ұқ...
«Атамекеннің» «Ақ кемесі»
Сауытбек Абдрахманов. «Жадовскаядан»...
Сүйікті етші, сүйіктім
Лев Толстойдың күнделік жазбалары
«Адамтану» арқылы әдебиетті оқытқан