Қазақ халқы талай тарихтың ауыр кезеңдерін бастан өткерген қайсар да қайтпас халық. Тек өткен ғасырдың басында Қазақ халқы трагедияға толы түрлі оқиғаларды басынан кешірді: үлкен және кішілі революциялар, отарлық қанау, репрессия, ұжымдастыру, тәркілеу, аштық және т.б. сындардан өтті.
Осы аталған большевиктік саясат тұсында қазақ даласы екі ірі аштықты бастан өткерді.
Ашаршылық кезінде төмендегідей қарсылықтар болды:
1929-1931жж – Қазақстанда ұжымдастыруға қарсы қарулы қарсылықтар толқыны (Семей округі – халық наразылығының ірі ошағы).
1930ж ақпаннан мамырға дейін – 6 ауданды қамтыған күшті толқу болды (Торғай шаруаларының Батпаққара көтерілісі – «бандиттік-басмашы қозғалысының көрінісі» деп бағаланды).
Қарақұм көтерілісі – 5000 шаруа біріккен көтеріліс. Оны Орынборда орналастырылған 8-дивизия басып тастады.
Созақ жеріндегі көтеріліс – Шебер ұйымдастырушылығымен, табандылығымен ерекшеленеді. Басшысы – Жақыпов. Аудан орталығын басып алып, көтерілісшілер аудан басшыларын өлтірді.
1931ж көктем – Қарқаралы округінің Абыралы, Шыңғыстау және Шұбартау аудандарындағы көтеріліске қатысқандар түгелдей қырылды.
«Бесеудің хаты» – Ф.Голощекинге арналған ашық хат. 1932ж шілде де Ғ.Мүсірепов, М.Ғатауллин, М.Даулетқалиев, Е.Алтынбеков, К.Қуанышбаев бірлесіп жазды.
1933ж наурызда – Тұрар Рысқұлов Сталинге хат жазды.
Республика аумағында 1929-1931жж аралығында ұжымдастыруға қарсы 372 жаппай толқулар мен көтерілістер болып, оған 80 мың адам қатысқан (Толқулар мен көтерілістерді жаншу кезінде 1916ж көтерілісті басу тәжірибесі қайталанды).
Төменде ашаршылық кезеңдерінің фото суреттер жиыны келтірілген
Қазақстан Республикасы Мәдениет және Ақпарат министрлігі Ақпарат және Мұрағат комитеті "Орталық Мемлекеттік кино-фотоқұжаттар және дыбыс жазбалар мұрағаты"
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3357 Қазақ әйелі. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 20-30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3498 Су тасу. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 20-30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-4353 Көшпенді қазақтар. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 20-30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-4355 Тезек теріп жүрген қыз. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 20-30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3448 Базардағы жоқшылық. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 20-30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 2-39320 Қазақ ауылы. 1928 жыл.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3466 Баян-Ауыл маңындағы Әулие-Тас үңгірі алдында отырған қазақ жігіті. Павлодар облысы, 1928 ж.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3473 Әскери комиссариаттағы әскерге дайындык шаралары. Павлодар 1929 жыл.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3497 Төлдеген мал. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 20-30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3545 Трактор курсын бітірген алғашқы түлектер. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3614 Көші-қон кезінде. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3620 Жұттан кейін қалаға көшіп келе жатқан отбасы. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3515 Көші-қон кезінде. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3613 Көші-қон кезінде. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3612 Көші-қон кезінде. Павлодар облысы, 20-шы ғасырдың 30-шы жылдары.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-4383 Сәбилердің бейіті (Моянды демалыс орнының маңы). Павлодар облысы, 1931 жыл.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3571 Қыстақ. Павлодароблысы, 1933 жыл.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 2-39293 Келі түйіп жатқан келіншек. Уақыты белгісіз.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 2-36481 Сауыншының баласы. Алматы обл. 1930 жыл
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3511. Баурсақ дайындау кезінде. Павлодар обл. 20-шы жылдар.
•РГУ ЦГА КФДЗ •Арх. № 5-3400. Жұт. Павлодар обл. 1914 жыл.
Қазақ даласындағы ашаршылық. •Государственный архив Южно-Казахстанской области
Ашаршылық зардаптарының бірі – балалар панасыздығы
•Фото ҚР Президенттік Мәдениет Орталығының мұражай қорынан алынған
Адамдар аштықтан аман қалу үшін мекен еткен жерлерін тастап, қоныс аударуда. Қазақстан, 1930 жж.
Аштан өлер алдындағы қазаққа көмек беруге тырысқан Татьяна Невадовская. Қазақстан, 1933 жыл