Ерлік, қаһармандық туралы мақал-мәтелдер

• Еліңді сүйсең, ерлік істейсің.

• Батырды жауда, шешенді дауда сына.

• Ердің құны – жүз түйе,

• Көздің құны – елу тайлақ.

• Ерлік білекте емес, жүректе.

• Қорқақтың қатыны болғанша,

Батырдың жесірі бол.

• Еңбек ерлікке жеткізер,

Ерлік елдікке жеткізер.

• Қаһарлы қамал бұзады.

• Ел үмітін ер ақтар, Ер атағын ел сақтар.

• Ел барда, ер қор болмас,

Ер барда, ел қор болмас.

• Батырдан – сауға,

Аңшыдан – сыралғы.

• Батыр болсаң – жауыңа найзаң тисін,

Бай болсаң – еліңе пайдаң тисін.

• Мерген қорғаныста тіреніш,

Шабуылда сүйеніш.

• Мергеннің көзі де мерген,

Қолы да мерген.

• Қылышты қорқақты,

Сойылды батыр соғып алады.

• Батырға оқ дарымайды,

Батылға жау жоламайды.

• Жауынгерге жара да жарасады.

• Қаһарлы қамал бұзады.

• Тізерлеп жүріп түңілткеннен,

Тік жүріп өлген артық.

• Ерліктің шарты - өзіне сенгендік.

• Шапшаң жүргенге шаң жұқпас.

• Айлалы батыр алдырмас.

• Ер сасқанда белгілі,

Ат шапқанда белгілі.

• Батырға таяқ та - жарақ.

• Отызыңда орда бұзбасаң,

Қырқыңда қырып келдім дегеніңе ешкім сенбейді.

• Алыссаң атаң да болса жық.

• Отқа салып ерітсең де,

Алтын сірә жез болмас.

Аяққа шылғау қылсаң да,

Асыл жібек бөз болмас.

• Жауға жалынба,

Досқа тарылма.

• Тәуекел ет те тас жұт,

Ажал жетпей өлмек жоқ.

• Табақ тамағымен жарасты,

Батыр жарағымен жарасты.

• Батырлық айқаста танылар.

• Шешінген судан тайынбас.

• Қашпақ болсаң зымыра.

• Тәуекелсіз іс бітпейді,

Тәуекел етпеген арықтан өтпейді.

• Ер жолдасы - тәуекел.

• Өжет өлімнен қаймықпас.

• Күш батылдыққа ереді.

• Тәуекелдің кемесі суға кетпейді.

• Болат бүгілмес, шорт сынар.

• Уайым түбі тұңғиық,

Батасың да кетесің.

Тәуекел түбі жел қайық,

Мінесің де өтесің.

• Аты аталмаған жігіттен,

Аты аталған төбе артық.

• Қашпақ, қумақ ерге сын,

Көшпек, қонбақ жерге сын.

• Жомарт бергенін айтпас,

Ер айтқанынан қайтпас.

• Оқсыз мылтық - таяқ.

• Дұшпанға тастай қатты бол,

Досыңа балдай тәтті бол.

• Жүрек - ер, бас - кемеңгер.

• Ақылдан асар амал жоқ,

Батылдар алмас қамал жоқ.

• Шамасыз батырлық - шарасыз өлім.

• Тура ағаш үйге тіреу,

Тура жігіт елге тіреу.

• Атқыштан ажал қашады.

• Батырға да жан керек,

Пақырға да жан керек.

• Ат өнері білінбес,

Бәйгеге түсіп жарыспай.

Ер өнері білінбес,

Қоян-қолтық алыспай.

• Қимылдаған қыр асар.

• Ердің ісі – елдің мойнында,

Елдің ісі – ердің мойнында.

• Ел үмітін ер ақтар,

Ер атағын ел сақтар.

• Ер салмағын ел көтереді,

Ел салмағын жер көтереді.

• Ауырлықты жер көтерер,

Ауыр қазынаны ер көтерер.

• Ұранды елдің – ұрпағы қайсар.

• Ерлік білектен емес, жүректен.

• Елін сүйген ер болар.

• Батыр туса ел ырысы,

Жаңбыр жауса жер ырысы.

• Бір оқты бұлан көтереді,

Екі оқты ұлан көтереді.

• Қашпақ, қумақ - ерге сын,

Көшпек, қонбақ – жерге сын.

• Ат басына күн туса,

Ауыздықпен су ішер.

Ер басына күн туса,

Етігімен су кешер.

• Бөрі соғар жігіт бөркінен белгілі.

• Болар елдің баласы он бесінде баспын дер,

болмас елдің баласы отызында жаспын дер.

• Ердің екі сөйлегені өлгені.

• Ер бір рет өледі,

Қорқақ мың рет өледі.

• Ерді қорласаң – састырар,

Асты қорласаң – құстырар.

• Күшті кісі алып та жығады,

Шалып та жығады.

• Қоянды қамыс өлтіреді,

Ерді намыс өлтіреді.

• Бөрікті тастап, бөріден құтылуға болмайды.

• Жауға жаныңды берсең де,

Сырыңды берме.

• Бақ-бақ еткен текені

Қар жауғанда көреміз,

Батырсыған жігітті

Жау келгенде көреміз.

• Судан тонын аямаған,

Жаудан жанын аямас.

• Қауғадан шошынған мал оңбас,

Жаудан шошынған ер оңбас.

• Болат қайнауда шынығады,

Батыр майданда шынығады.

• Жүк ауырын нар көтерер,

Ел ауырын ер көтерер.

• Ұланы бар елдің ұраны бар.

• Мал қонысын іздейді,

Ер жігіт туысын іздейді.

• Ер тарықпай, молықпайды.

• Ер сүрінбей, ел танымас,

Ат сүрінбей, жер танымас.

• Ер мойнында қыл арқан шірімес.

• Оқ жетпес жерге қылыш суырма.

• Ер қартайса, қазанды болар,

Бүркіт қартайса, тышқанды болар.

• Шын ер - жеңсе тасымас,

Жеңілсе, жасымас.

• Ерді кебенек ішінде таны.

• Ердің атын, не аты шығарар,

Не қатыны шығарар.

• Су жетпейін демейді,

Жар жеткізбейді.

Ер жетпейін демейді,

Мал жеткізбейді.

• Ер бақыттың

Қонғанын білмейді,

Ұшқанын біледі.

• Қорыққанға қос көрінер.

• Жау жоқта батыр көп,

Дау жоқта ақыл көп.

• Ердің жақсысы

Елімен ойласады.

Әйелдің жақсысы,

Ерімен ойласады.

• Ер қадірін білмеген,

Ел қадірін білмейді.

• Тау мен тасты су бұзар,

Ер арасын қу бұзар.

• Қойдан қойдың несі артық,

Қол басындай еті артық.

Ерден ердің несі артық,

Ойлап айтқан сөзі артық.

• Тәуекел тау жығар.

• Ер жоқта ергежейлі ерсінер.

• Қару күшті емес,

Қару ұстаған күшті.

• Белдескеннің белін сындыр,

Тірескеннің тізесін бүктір.

• Қара бет болып қашқаннан,

Қайрат көрсетіп өлген артық.

• Ерлік – елге мұра, ұрпаққа - үлгі.

• Ерді жаяулық емес,

Қаяулық аздырады.

• Ер жаңылып қолға түсер,

Құс жаңылып торға түсер.

• Ырысқа қарай ұл өсер,

Қонысқа қарай мал өсер.

• Арманымен ер сұлу,

Орманымен жер сұлу.