Бағыбек Құндақбайұлы
Бағыбек Құндақбайұлы (11.10.1926, қазіргі Қызылорда обл. Шиелі ауд. Сұлутөбе а. – 21.01.2010, Алматы) – театртанушы, педагог, өнертану докторы (1996), Ресей Табиғаттану академиясы Еуразия өнертану бөлімшесінің академигі (1996), ҚР еңбек сіңірген қайраткері (1995), профессор (1989), Шоқан Уәлиханов атындағы сыйлықтың иегері (2005). 1955 ж. А.Н.Островский атындағы Ташкенттің мемлекеттік Театр-көркемсурет институтының театртану факультетін, 1963 ж. Мәскеу қаласындағы Мемлекеттік Театр өнері институтының аспирантурасын бітірді. Б.Құндақбайұлы “Семей қазақ театры: тууы, дамуы, қалыптасуы” (1964) кандидаттық, “Қазақ театрының негізгі даму кезеңдері” (1996) докторлық диссертация қорғаған. 1958 жылдың мамырынан бастап өмірінің соңғы күніне дейін Ұлттық ғылым академиясының М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер интитутында әуелі кіші, сосын аға ғылыми қызметкер, 1981 жылдан бері бөлім меңгерушісі міндетін атқарды. 1988 жылдан Б.Құндақбайұлы Т.Жүргенов атындағы Қазақ Ұлттық өнер академиясының “Театр өнерінің тарихы мен теориясы” кафедрасының оқытушысы, профессоры, 1993-1999 жылдары кафедра меңгерушісі болды. Көптеген актерлер, режиссерлер, театр суретшілері профессор Б.Құндақбайұлынан лекция тыңдаса, 1990 жылдан бері Қазақ Ұлттық өнер академиясында өзі ғылыми жетекші болып театртанушыларға білім берді.
Б.Құндақбайұлы негізінен қазақтың театр өнері тарихын, оның қалыптасуы мен өсу мәселелерін, актерлер мен режиссерлер шығармашылығын, сондай-ақ облыстық театрлардың көркемдік ізденістерін зерттеді. Ұзақ жыл театр сынымен айналысып, көптеген мақалалар жариялаған (ұзын саны 700). Мәскеуде шыққан еңбектірін “Театр”, “Литературная жизнь”, “Российская культура” басылымдары жоғары бағалаған.
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері. Ресей жаратылыстану академиясының «Евразия зерттеу» бөлімшесінің академигі, Шоқан Уәлиханов атындағы сыйлықтың иегері, «Құрмет» орденімен, бірнеше медальдармен марапатталған. М.Кәрімнің «Айгүл елінде», Б.Жәкиевтің «Ертең жаңа жыл», «Бәрі де ойыннан шықты», И.Экренің «Сау басыма — сақина», «Майор Тоот және басқалар», Лев Устиновтың «Таза жүрек» пьесаларын қазақ тіліне аударған. Қазақша, орысша мәдениет пен өнер терминологиялық сөздігінің жетекшісі әрі авторларының бірі. ІІІ томдық «Қазақ өнерінің тарихы», монографиясының театр бөлімін жазған.
Б.Құндақбайұлы Қазақстан жазушылар, Театр қайраткерлері одақтарының, Мәдениет министрлігі мен театрлардың репертуарлық, көркемдік кеңестерінің мүшесі ретінде де үлкен жұмыстар атқарды.
Көп оқылғандар
Жексенбай Қайыпұлы. Дүниені бағамдасаң биіктен...
Ерлан Аманқожаұлы. Ақынның ақырғы күні
Екеудің Эмиль Чоран жайлы әңгімесі
Сен маған керексің
Кубизм көлеңкесі (Ұ.Есдәулет поэзиясы жайлы сөз)
«Менің бақытым алған атақтарым мен марапаттарымда емес...»
Гүлжамал Майлина. Аяулы жолдас, адал жар
Қазақ әдебиетінің аудионұсқасына күш салуымыз керек...
Мерейтой мазмұнымен қадірлі
Верена Цабель. Жамандықтың белгісі болғым келмейді
Алаштың Ақұштабы 80 жаста
Толымбек Әбдірайым. Мұса
Биліктің табиғаты: Біз билікке не үшін қызығамыз?
Әділет Ахметұлы. Сағыныш - егіз ұғым Жәркенменен
Қаламгерлер «Құрмет» орденімен марапатталды
Ерғали Бақаш. Үрей
ӘБІШ КЕКІЛБАЕВ ЖӘНЕ ҚАЗАҚ ЭКОЛОГИЯСЫ
"Махамбетті оқысам да, өлеңде басқа жолмен кеттім..."
Роза Мұқанованың шығармашылық әлемі
Роза Мұқанова шығармашылығы аясында шеберлік дәрісі өтті
Саянның жаңа тынысы
Жүрекке сіңген сарын жоғалмайды
Жақсының көзі...
Жазушы және қолжазба: қаламұш, мәшіңке, компьютер
Домбыраның алтыны, қоласы бар...
Асқар Алтай. Руханият Розасы
Жыр толғасам жарықтық Жұбандаймын...