Хасан Сәбитұлы (Асан қайғы)
Аты аңызға айналған түрлі фольклорлық деректер бойынша бізге мәлім болған белгілі ақын, философ, әрі саясатшы халық арасында Асан қайғы атанған Хасан Сабитұлы 1361-1370 жылдары Еділ өзені маңында дүниеге келген. Шоқан Уәлиханов Асан қайғыны «ұлы даланың философы» деп атаған. Тарихи аңыздарға сүйенсек, Асанның әкесі құс баптаған саятшы болған.
Революцияға дейінгі қазақ тарихшыларының мәліметтері бойынша, Асан қайғы Алтын Орда ханы ұлық-Мұхаммедтің ықпалды нөкерлерінің бірі болған. XV ғ. 20-шы жылдары ұлық — Мұхаммедтің Алтын Ордадан қуылғанына қарамастан, Асан Қайғы өзінің билеушісіне сенімін жоғалтпаған. Артынан ұлық Мұхаммед Қазанның билеушісі болған жылдары оның кеңесшісі қызметін атқарған. Билеушісі қайтыс болғаннан кейін Асан Дешт-Қыпшаққа қайтып оралады.
1450 ж. Әбілқайыр ұлысында саяси күрес өршіген тұста Асан ханға қарсылас Керей мен Жәнібек сұлтандар жағын қолдаған. 1455 ж. бүлікшіл сұлтандар Шу өзені бойында Қазақ хандығының негізін қалағанда, Асан жаңа хандықтың басты идеологына айналған еді.
1465 ж. Қазақ хандығы өзінің билігін Орталық және Солтүстік-Батыс Қазақстан жерлеріне дейін кеңейткен тұста, жүзді еңсерген Асан қайғы әлі де тірі болған болуы керек. Халық ауызында «ақын ұзақ өмір сүріп, Сары-Арқада ұлытау маңында дүниеден өткен», — деген сөз қалған .
Асан қайғының атынан жарық көріп жүрген үш шығарма жайлы ақынның шығармашылығын зерттеп жүрген зерттеушілер арасында біртұтас пікір қалыптаспаған. Асан қайғының өлеңдері ауыз әдебиет шығармалары үлгілеріне жақындығымен ерекшеленеді. Асан қайғының авторлығына күмән туғызбайтын шығармалары бүгінде қазақ поэзиясы антологиясы қатарында орын алған.
Көп оқылғандар
Әділ Ботпанов: " Адамның бәрі – Құдай, Құдайдың бәрі – жалғыз…"
Мұрат Әуезов. Өзімді Мұхтар Әуезовтің жазылып бітпеген шығармасының кейіпкеріндей сезінемін...
Боламыз ба, әлде бордай тозамыз ба?
Сонымен, зиялы кім?
«Күлтөбедегі» әдеби талқылау
Тарих арқылы бүгінгі күнді суреттеген
Сиқырлы сөз зергері
ТАҢҒАЖАЙЫП СӘУЛЕЛЕР...
Сұраған Рахметұлы. Айт-Ман һәм бейсана
Құндылық туралы бірер сөз
Өнерде кісіліктен асқан мақсат жоқ
Cкифтер арасында өмір сүрген Овидий
ТУҒАН ТАБИҒАТҚА ТІЛЕУҚОР ТУЫНДЫ
Мартин Хайдеггер мен Ханна Арендт
"Арғымақ" порталына он жыл
Әділ Ботпанов: " Адамның бәрі – Құдай, Құдайдың бәрі – жалғыз…"
Мұрат Әуезов. Өзімді Мұхтар Әуезовтің жазылып бітпеген шығармасының кейіпкеріндей сезінемін...
Сенен мұңды, мұңнан сені қызғандым...
Қазақтың қаламгері Бельгер деген...
Ретбек Мағаз. Кермиық
Тізімбек Анашұлы. Сағынышыңның садағасы бұл жалған...
Абай Мауқараұлы. Мұхтар мен Мұнайдар I бөлім
Айсұлу Рүстем. Өлең мені ешқашан тастап кеткен емес
Ұмтыл Зарыққан. Күй шақыру
Боламыз ба, әлде бордай тозамыз ба?
Sleep paralysis
Сонымен, зиялы кім?
Мен Алтайдың ар жағынан келген ем...
Нұрғабыл Жеңісбек. Көз жасымды отқа жағып отырмын...