Әнес Сарай (1937-2021) 21 қарашада Астрахан облысы Володар ауданы Құрмалай ауылында туған. 1965 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін бітірген. Балық аулау кәсіпшілігінде жұмыс істеген. Кеңес Армиясы қатарында болған.
1964-65 жж. «Егемен Қазақстан», «Жас Алаш» газеттерінде әдеби қызметкер, Балқаш қалалық телевизиясында аға редактор (1966), 1967-71 жж. «Жас Алаш» газетінің Батыс Қазақстан облысы бойынша тілшісі, бөлім меңгерушісі болды. 1971-82 жж. «Жазушы» баспасында редактор, бөлім меңгерушісі, 1982-84 жж. Қазақстан Жазушылар одағында әдеби кеңесші, 1978-97 жж. «Жазушы» баспасында бас редактордың орынбасары, бас редактор боп істеді. 1998 жылдан шығармашылық жұмыста.
«Мұнаралар шақырады», «Қараша өткен соң», «Бозқырау», «Ақ тымық түн» повестер мен әңгімелер жинағының, «Тосқауыл», «Алтын арал», «Атырау», «Еділ- Жайық» романдарының, «Тотиып қалды», «Қу тазша», «Ару Алматы», «Мұңым менің», «Аңсау», «Балуан Шолақ» пьесаларының, «Мұхаммед пайғамбар», «Исатай мен Махамбет», «Асылдың сынығы», «Көнеліктер» тарихи-зерттеу кітаптарының, «Біз – жастармыз», «Атаман Анненковтың ақыры» киносценарийлерінің авторы. Көптеген әңгіме, повестері орыс, украин, әзербайжан, татар, мары, өзбек, ұйғыр, қытай тілдеріне аудар- ылған. Соңғы жылдары қаламгер қазақ тарихының ақтаңдақ беттерін зерттеумен шұғылданып, елеулі еңбек тындырды. Соның бірі – «Ноғайлы» зерттеуі.
ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстанның Құрметті жазушысы (2019).
Шығармалары: Мұнаралар шақырады. Әңгімелер мен повестер. А.,«Жазушы», 1969; Қараша өткен соң. А., «Жазушы», 1971; Бозқырау. Әңгімелер мен повестер. А., «Жазушы», 1973; Тосқауыл. Роман. А., «Жазушы», 1976; Алтын арал. Роман. А., «Жазушы», 1984; Ақ тымық күн. Роман. А., «Жазушы», 1989; Асылдың сынығы. Роман. А., «Жазушы», 1996; Исатай – Махамбет тарихы, А., 1997; Адайлардың арғы тарихы. Роман. А., 1998; т.б.
