Бүгінгі туған күн иесі
Әдебиеттi ешкiм мақтаныш үшiн жазбайды, ол мiнезден туады, ұлтының қажетiн өтейдi сөйтiп...
Ахмет Байтұрсынұлы
Басты бет
Авторлар
Қ
Қалмақан Әбдіқадыров

Қалмақан Әбдіқадыров

Қалмақан Әбдіқадыров
Рейтинг: 4
Өмірбаяны

Қалмақан Әбдіқадыров (1903–1964) - 14 сәуірде Қызылорда облысы, Жаңақорған (қазіргі Шиелі) ауданында туған. Он екі жасынан жетім қалып, тағдыр тауқыметін басынан кешірген жан. 

1925 жылы «Еңбекші қазақ» газеті редакциясына келіп, сонда көшір (ат айдаушы) болады. «Сырдария» деген тұңғыш өлеңі 1925 жылы «Еңбекші қазақ» газетінде жарияланады. Осыдан бастап өлеңжырлары, әңгімелері республикалық газетжурнал беттерінде жиі басылады. Оның «Келес қызы» повесі кезінде идеялықкөркемдігі жағынан айтуға тұрарлық шығарма ретінде танылды. «Қажымұқан» повесінде қазақ халқының атақты палуаны, классикалық күрестің дүниежүзілік чемпионы Қажымұқан Мұңайтпасовтың өмір жолы қызықты, тартымды баяндалған. 

Балалар әдебиетін өркендетуге өзіндік үлес қосқан. «Өміртайдың ауылы», «Амантай», «Алатаудың бауыры», «Тапқыш», «Тәтті қауын» және басқа да өлең, әңгімелері ұғымды, жатық тілмен жазылған.

Жазушы «Мың бір түнді», өзбек әдебиетінің классигі Әлішер Науаидың таңдамалы өлеңдерін қазақ тіліне аударды. Ұлы Отан соғысына қатысқан. Қызыл Жұлдыз орденімен марапатталған.

Шығармалары: Жалшы. Өлеңдер. Қызылорда. Қазақ баспасы, 1928; Екпінді. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1932; Шахтер. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1934, Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1935; Алатаудың бауырында. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1935; Қ. Сәтпаев. Әңгіме. А., ҚМКӘБ, 1936; Тәтті қауын. Әңгімелер. ҚМКӘБ, 1936; Өміртайдың ауылы. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1936; Есек пен өгіз. Әңгімелер. А., ҚМКӘБ, 1937; Ленин мен Махмұт. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1937; Батыр. Поэма А., ҚМКӘБ, 1940; Серт. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1945; Тапқыш. Ертегі. А., ҚМКӘБ, 1947; Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, 1948; Қажымұқан. Повесть. А., ҚМКӘБ, 1951; Әңгімелер. А., ҚМКӘБ, 1952; Ара туралы әңгіме. А., ҚМКӘБ, 1952; Мақташы қыз. Әңгімелер. А., ҚМКӘБ, 1953; Таңдамалы өлеңдер мен поэмалар. А., ҚМКӘБ, 1957.

Көп оқылғандар