Күләш Ахметова: Бір жеңіліс, бір жеңіс, бір қателік...

****

Оңаша қаймығып, ән тыңдасын деген шығарсың.

Менен басқа өмірді де есіне алсын деген шығарсың,

Егіліп жыларсың да басыларсың деген шығарсың.

Май айында басынан күзді өткерсін деген шығарсың,

Сүйетіні шын болса, іздеп келсін деген шығарсың.

Мейрамда да қуанбай, мұңға батсын деген шығарсың,

Сынық жүзден суық мұз сырғанатсын деген шығарсың.

Менің әлсіз жанымды күйретейін деген шығарсың,

Қаталдыққа осылай үйретейін деген шығарсың.

Бәрі де солай болды, жылаймын мен,

Ерісе деп ертерек мұз боп қалмаймын

Бәрі де солай болды, тек қана іздеп бармаймын

Мен - нәзік гүлмін, сен - құламайтын шынарсың,

Бірақ мен шыдағанда, оған сен шыдамайтын шығарсың!

***

“Сіз осы шыныменен білмейсіз бе,
Кезігіп қала берем бірдей сізге?
Сіз жүретін жерлерде, әлде мені,
Адасып, не ерігіп жүр дейсіз бе?

Қағылуы махаббат қанатының,
Жаныңызға жабырқап баратыным.
Байқалмай ма сізге осы,
Қып-қызыл боп, қипақтап қалатыным.

Сізді ойламай көзімді әлі ілдіріп
Көргенім жоқ, керек пе жалындыру?
Өртенемін жаныма жалын кіріп,
Әдейі үнсіз жүрсіз бе, бәрін біліп?..

Қара көзден қашсаңыз, несіне ерсіз,
Бір әдемі бақытқа кешігерсіз.
Қарап қалсам, өтесіз көрмегенсіп,
Оңбағансыз, не деген, кешірерсіз…”

***

Жетпейтиндей бір нәрсе көркем ойға,
Ақындардың теңеуі келте, майда.
Беатриче бар, бірақ оның сұлу
образын жасайтын Данте қайда?

Арулар бар, аз емес күшти ұлдар да,
Көзден ұшқан бағынған ұшқындарға.
Сұлу әйел сүрінген тасты сүйіп
Өлмес өлең туғызған Пушкин бар ма?

Орын берді ойынан Жахан оған
Адам бар ма есімін атамаған.
Балқадиша кеткенде өлең жазған
Бар ма бүгін баяғы Ақан ағам?!

Сол жігіттер жоқ бүгин сүйе алатын,
Сүйгені үшін өмірін қия алатын.
Қорланамын көргенде кей жігіттің
Қорландарға жасаған қиянатын!

КӨК КӨЙЛЕКТІ ҚЫЗ

Көктем келіп көк гүлдерін санасаң,
Көтерілсе көк таулармен таласа ән.
Көлбей ұшқан көк бұлттарға қарасаң,
Көк көйлекті қыз есіңде болсыншы…

Кешір, барлық сырымды да жоқ ашқам,
Жол да бөлек болған екен о бастан.
Мөп-мөлдір боп көзді тартса көк аспан,
Көк көйлекті қыз есіңде болсыншы…

Торын құрып ой деген бір өрмекші,
Көз алдыңда көкшіл теңіз дөңбекшіп.
Көктеміңді есіңе алсаң сен де өксіп,
Көк көйлекті қыз есіңде болсыншы…

Тым ертерек ойлаппыз ғой ұятты,
Сол үшін де кейін жасым жиі ақты.
Жеткізбеген көкжиегің сияқты
Көк көйлекті қыз есіңде болсыншы…

ЖҮГІРЕТІН БІРЕУ БОЛСА ҚОЛ СОЗЫП...

Кей кездері ортайғаным түк етпес,
Жап-жас болып қартайғаным түк етпес.
Менің жайнап жүруіме ішінен,
Бұл әлемде біреу болса тілектес.

Кей біреудің елемеуі түк етпес,
Мейірімге бөлемеуі түк етпес.
Аман болсын екі жұлдыз көктегі
Менің қиын бақытыма шын тілектес.

Қызғанбаймын тұстастарым шықса озып,
Түк етпес-ау көтерсем де қанша жүк.
Абайсызда жұрт ішінде сүрінсем
Жүгіретін біреу болса қол созып.

ӨЛЕҢ

Несіне осы өлеңді жазамын мен,
Тарттым қой жетерліктей азабын мен.
Білмеймін қалай еріп кеткенімді
Муза кеп сыбырласа ғажап үнмен.
Ынтық боп нем бар еді осы өлеңге,
Қалмайды дегбір - өлең десе, менде.
Қалайша күймей қалғам,
Жап-жалаңаш
Қолыммен қызыл шоғын көсегенде?
Кім мені жадылады, дуалады,
Қолым да, жүрегім де сұранады.
Неліктен жаным содан жұбанады?
Сол ғана шаң-тозаңды жуа алады.
Жәй сөздер... Кенет өлең құралады...
Менің өлең
өмірім -
Менің үлкен сыбағам -
ұлы майдан, ұлы алаң.
Бар әйелдің жеңісімен қуанып,
бар әйелдің көз жасымен жылағам.
Менің өлең
өмірім -
Менің үлкен сыбағам.
Өкінемін мынаған:
Түнде оянып, ой жібіне сөз маржан
тізген кезде көмек берді кім оған?..
Менің өлең өмірім -
Менің мәңгі үлесім.
Біресе мұң,
біресе үн...
Қуанышым, махаббатым, қызығым,
қылдай үміт, қымбат тілім, күресім.
Кенен жасы - Тәңірден сұрағаным,
Тыңдау сөйтіп
бұлбұл мен бұлақ әнін.
Мейлі, тіпті, болмасын ұнағаным,
Ештеңе етпес сүрініп, құлағаным.
Елім, далам, балам мен өлең болса,
Қалғанының табармын бір амалын.
Қайырлы өмір Тәңірден тілегенім,
Иманды істен іздермін жүрек емін.

Сабыр күтіп,
дақпыртқа бой алдырмай,
Өмір сүру - арманым, міне, менің.
Көркем ғұмыр - көргенім - жақсылық боп,
Биіктесе, біртіндеп жыр-еменім,
Сен риза боларсың, білем, елім!
Түзу тірлік Тәңірден тілегенім.

ЖАЗЫЛҒАН ЖЫРЛАР

Жазылған жырлар! Жанымның құйттай құстары,
Жайлап жүрсіңдер тірліктің қайсы тұстарын?
Сендерді көріп сүйсініп жүр ме достарым,
Таңырқап жүр ме, табалап жүр ме дұшпаным?
Ұшырып ем ғой, шартараптарға барсын деп,
Сендерден біреу керегін тауып алсын деп.
Ғимараттардың басына емес, өмірге
Ғашық жандардың кеуделеріне ұя салсын деп.
Құйттай құстарым, жаныммен жіпсіз жалғасқан,
Сау жүрсіңдер ме ақ қанаттарың талмастан?
Қалған жоқсыңдар ма қалтарыстарда елеусіз
Ғажап саздарды тыңдаған кезде таңғы аспан?
Қона алдыңдар ма махаббатардың бағына,
Төге алдыңдар ма сағыныш толы лағыл ән?
Жанымның даусы сендерге еді аманат,
Жеткізе алмасаңдар не қылам?
Соны ойлап жиі қамығам.
Құйттай құстарым! Көмейлеріңде жыр-ән бар,
Жолдарың ауыр, арымай, талмай шыдаңдар.
Құйттай
құстарым, құласаңдар да, өтінем,
Адамдардың тек жүрегіне жетіп құлаңдар!
Өмір-тағдыр, не деген тартыс еді!
Көндіреді
заңы мен салты сені.
Қызық күндер орнына қиындық кеп,
Қызыл гулдер орнына қар түседі.
Балалық шақ дегенің ертегі екен,
Ендігісін қалайша көркем етем?
Жақындарым айтпаған сөздерді айтып,
Өзімді-өзім анам боп еркелетем.
Бәрін Тәңір бере ме сұрағанға,
Арман болмай тұра
ма бұл адамда?
Өзіме-өзім қиналсам қайрат беріп,
Өзімді-өзім
жұбаттым жылағанда.
Артық емес мен
үшін алтын ардан,
Өмір - қымбат, шықпайсың бар құмардан.
Бақытым жоқ менің де басқалардан
Тартып алған немесе артық алған.
Өзіме-өзім сүйенем, о, расында,
Өзіме-өзім
жол салдым борасында.
Өзіме-өзім жете алмай отырамын
ЬІдыстар мен дыбыстар арасында.

АҚЫН ӘЙЕЛ

Басқа әйелде басқа арман, басқа мұрсат,
Отырады асықпай әңгіме айтып.
Ал мен үшін әрбір күн - қас-қағым сәт,
Еркіндікке енбеймін енді қайтып.
Бар бейнеті ақынның жүр ме өтеліп,
Гүлдей нәзік көңіліңді кім ескерген.
Бір жеңіліс, бір жеңіс, бір қателік...
Қажыдым бұл қарусыз күрестерден.
Күтусіздеу сәбилер, гүлдерім де,
Әйел үшін
ақындық - ерек сынақ.
Өз ісімді үлгермей жүргенімде,
Хат жазады көбісі көмек сұрап.
Көп күрсініп отырам не түндерде,
Қуаныштың алыстап әні керім.
Ойға оралып жалғыздар, жетімдер де,
Тынышымды алады бәрі менің!
Қабағымды қандай күш ашар мына,
Жақсы кештің көрген жоқ шәрбаты ұнап.
Жүргендеймін әйелдің басы орнына
Кішірейген жер шарын орнатып ап.
Тәтті ұйқыға жібермей дауылдай түн,
Өлең іздеп отырам бұрышта ана.
Әлемдегі өмірмен ауырмайтын
Жандар ұйықтап жатыр-ау тыныш қана.
Қайда жастық - қызығы мол шақтарым,
Көкжиегім барады көлемденіп.
Төгілді де бадана моншақтарым,
Әлдиледі қайтадан өлең келіп.
Қасиеті өнердің жебесін де,
Еркіндіктен не пайда мен аңсаған?
Қалдырарсың атымды ел есінде,
Рақмет сол үшін, өлең, саған
Өлең дәні
Хал қалай, ақын қауым?
Бірде араз, бірде балдай тату қауым?
Қыл көпір үстінде де қиянатты
Қиындау болатұғын
мақұлдауың.
Шығармай келгенде де үнін шындық,
Шындықдеп шырылдаумен ғұмыр сүрдік.
Теңізден бетер шулап тебіренерсің,
Халқыңның сезінгенде мұңын сұмдық.
Жетер ме азаткер сөз босқа айтылмай,
Жел болып біреу ертең жасқайтындай.
Ұлтыңа
қызғыш құстай болғаныңмен,
Жұртына жұртың ертең тастайтындай.
Ақтангер алқыды-ау
деп аттандар кім
Именбей игілікке
батқандар кім?
Бар ма екен суреткерлер арасында
Тау жақта сарай салып жатқандардың?
Бір базар басымызға орнай келді,
Берерсің басқа өнерге зор бәйгеңді.
Жыр емес, жарнама оқып өскендерде
Баяғы бауырмалдық болмайды енді.
Көргенді ел ұстамайды көгенде әнін.
Кімге сын еленбесе ерен дарын?
Ешкімге міндет қылмай, сонда да біз
Себерміз кең далаға өлең дәнін!