Әбенұлы Шәкір
Әбенұлы Шәкір (1901–1994) Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданы, Құндызды ауылында туған. Ауыл молдасынан, Семейдегі приход мектебінде, Уфадағы Ғалия медресесінде оқыған.
1916 жылы Семейдегі ер балалар гимназиясына оқуға қабылданады. Алғашқы «Борсықтар» деген өлеңі «Айқап» журналында басылған (1916). Шығармалары 1936 жылдан бастап баспасөзде үзбей жарияланды.
1937 жылы «Әдебиет және искусство» журналында жарық көрген «Қозы Көрпеш–Баян сұлу» поэмасы оның ақындық атағын шығарады. Жас ақын 1937 жылы «халық жауы» атанып, ұсталып, артынша түрмеден қашып шығып, көрші Қырғыз еліне асып кетеді.
1939 ж. Алматыға қайта оралып, Қазақстан ғылымизерттеу орталығына Жанақ, Сабырбай, Түбек, Дулат, Байкөкше ақындардың әдеби мұраларын жинастырып, алғаш қағаз бетіне түсіріп, тапсырады.
1940–1941 жж. Жамбылдың әдеби хатшысы қызметін атқарған. Ол жалған айыптау негізінде ұсталып, Семей түрмесіне айдалады. Отан соғысы басталған соң, өз еркімен майданның алғы шебіне аттанған.
1945 ж. саяси қуғындау қайта басталып, саяси тұтқын ретінде Сібірге айдалып, Александров абақтысына қамалады.
1955 ж. түрмеден босап, Құндыздыға қайтып оралған ақын 1961 ж. толықтай ақталып, өмірінің соңына дейін еліне қызмет етті. «Кейпін батыр» (1939), «Таңшебер – Жапал» (1962), «Ортақ арал» (1968), «Қорқыт қобызы», «Пәрмен», «Алданған қыз», «Патша мен байғыз», «Ана махаббаты», «Тоқтамыс батыр» атты дастандары «Шыңғыстау» (1980), «Шыңғыстау сазы» (1985), «Дастандар» (1991) деп аталатын жыр жинақтарына, тағы басқа басылымдарға енген. Айтыс ақыны ретінде кеңінен танымал оның Т.Әміреновпен айтысы «Айтыс» (3т., 1968) жинағында жарияланды. «Алтай аруы», «Сары жұлдыз» сияқты 20дан астам төл ән, күйлері бар.
Көп оқылғандар
Әмірхан Балқыбек. «Тәураттағы» баба түркі іздері
Жадыра Шамұратова. Жеңеше
Өмірзақ Қажымғалиұлы. Сергу
Ақжан Аманжол. Біз неге жаздық тағдырсыз өлең...
«Ауылым» әнінің авторы өмірден озды
Көкбөрі Мүбарак. Ырғақпен сөйлеген ақын
Әбіш Кекілбаевтың «Дәурен кешкен» жыр жинағы жарық көрді
Жақсының көзі. Салтанат Мұстафина. Б.Майлиннің шөбересі
Юй Хуа. Соқыр ішек
Таулықтың жары (авар ертегісі)
Маржан Ершу. Пишта
Эрих Фромм "Еркіндіктен қашу"
Абай университетіндегі «Латын» ғылыми-практикалық зертханасы
Сауытбек Абдрахманов. Құран және Пушкин
Жексенбай Қайыпұлы. Дүниені бағамдасаң биіктен...
Екеудің Эмиль Чоран жайлы әңгімесі
Қос шынар
«Менің бақытым алған атақтарым мен марапаттарымда емес...»
Гүлжамал Майлина. Аяулы жолдас, адал жар
Бір күні бәріміз оянармыз
Айбек Оралхан. Менің хан апам...
Ләйлі Құндақбайдың «Сәруар сарын» жинағы жарық көрді
Талапбек Тынысбек. Шығыстың қоңыр аюы...
Жасанды интеллект және әдебиет
Жақсының көзі. Дәнел Әлкейқызы Марғұлан
Қуандық Түменбей. Социалистік бәсеке
Ясунари Кавабата. Аригато