(1644–1700 жж.)
Қара қылды қақ жарған əділ де кемеңгер тұлға Əйтеке бидің шын есімі Айтық. Кіші жүзден шыққан қазақтың атақты шешен биі. Өзбекстанның Қазбибі тауында, Қызылша ауылында дүниеге келген. Тəуке ханның тұсында өмір сүріп, қазақ жұртының бір орталыққа бағынып, біртұтас ел болуына ісімен де, сөзімен де зор үлес қосқан. Жоңғарлармен ұрыстарда қол бастаған батыр да болған. Қазақ даласына көз тіккен көрші мемлекеттерден қауіптенген Əйтеке би Түркістанда өткен іргелі жиындардың бірінде, шегара аймақтарда «əскери соғыс əдістеріне үйретілген жасақтар ұстайық, шегараға таяу ауылдарды ішкі бетке көшірейік» деген ұсыныс жасайды. Ол, сондай- ақ «бүкіл қазақ жасағы бір қолбасшыға бағынсын, қолбасшы Ре- сей, Қытай, Түрік не Еуропаның əскери өнері жетік бір елінде оқытылсын», қолбасшы «қарадан шыққан адам болсын» деген де көреген ой айтқ
