Дүкенбай Досжан
Дүкенбай Досжан (1942–2013)
1942 жылы 9 қыркүйекте Қызылорда облысы Жаңақорған ауданы Құланшы ауылында туған. 1964 жылы С.М.Киров атындағы ҚазМУ-ды үздік аяқтаған. 1963-66 жж. Алматы облыстық «Жетісу» газетінің әдеби қызметкері, 1966-75 жж. Алматыдағы мемлекеттік «Жазушы» баспасында аға редактор, бөлім меңгерушісі, 1976-84 жж. ҚР Баспа комитетінде аға редактор, бөлім меңгерушісі, 1984-91 жж. Қазақстан Жазушылар одағының әдеби кеңесшісі, 1992-94 жж. «Жалын» журналында аға редактор, 1994-96 жж. ҚР Авторлық және аралас құқықтар жөніндегі агенттіктің бөлім бастығы, 1996-2002 жж. ҚР Ұлттық банк мұражайының директоры, 2002 жылдан «Мәдени мұра» – «Культурное наследие» журналының бас редакторы болып қызмет еткен.
Алғашқы өлеңі 15 жасында жарық көрген. 11 роман, 22 хикаят, 100-дің үстінде әңгіме жазды. Ұлттық қауіпсіздік комитетінің 60 жылдай жабулы мұрағатына алғаш енген жазушы сот құжаттары желісімен «Абақты» (1992) дерекнама кітабын және 1986 жылғы Желтоқсан қырғынының қанды ізімен «Алаң» (1993) романын жазды.
«Жібек жолы», «Отырар», «Фараби», «Зауал», «Дария», «Табалдырығыңа табын», «Жолбарыстың сүрлеуі», «Кісі ақысы», «Мұхтар жолы» (1998), «Абай айнасы» (1994), «Алыптың азабы» (1997), «Дала гладиаторлары» (2000), «Ақ Орда» (2005), «Үш тағдыр» (2005), «Бабалықпен тілдесу», «Диолог с детством» (2005, І-ІІ том), «Жан тәтті» (2006), «Астананың бас архитекторы» (2007), «Жазмыштың формуласы» (2008), «Абайдың рухы» (2008), «Терезенің жарығы» (2009), «Когда я умирал» (2009) атты кітаптары жарық көрген. Әлемнің 20 тілінде жеке жинақтары шыққан. 1990 жылы 2 томдық таңдамалы шығармалары («Жазушы»), 2002-03 жж. 13 томдық шығармалар жинағы («Білім») оқырмандар қолына тиді.
ҚР Мемлекеттік сыйлығының (1996), М.Әуезов атындағы Ұлттық сыйлықтың лауреаты (1987). Түркістан қаласының, бірнеше аудандардың Құрметті азаматы. «Құрмет» (2001), «Парасат» (2008) ордендерімен марапатталған.
1974 жылы «Зауал» кітабы үшін «Молодая гвардия» баспасының «Қазіргі заманғы жақсы роман» сыйлығын, 1988 жылы Украинаның «Днепро» баспасынан шыққан «Жібек жолы» романы үшін «Тарихи тақырыптағы жақсы кітап» сыйлығын алған. Есімі АҚШ-тың «Әдебиет және өнер адамдары» энциклопедиясының 2-томына, «Ұлттық энциклопедияның» 3-томына, «Абай энциклопедиясына», Қазақстан Президенті жанындағы даму институтының «Элита Казахстана» (2008) анықтамалығына енген.
Көп оқылғандар
Айнұр Мұратова. Орман ішіндегі қала
Ат – ердің қанаты: жыр мен аңыздағы тұлпарлар
Домбыра – қазақтың аспаптық бейнесі...
Домбыра: Түп- тамырдан бүгінгі күнге дейін…
Азаттықтың ақжолтай баласындай Астанам!
Ерейменде ұлы тарих пен бабалардың қайта қауышқан күні
«Білте шамның жарығы» – түскен кезде түбіне...»
«Тағдыры тарихқа айналған...»
«Түркі жас қаламгерлері» фестивалі мәресіне жетті
Айнұр Мұратова. Орман ішіндегі қала
Ат – ердің қанаты: жыр мен аңыздағы тұлпарлар
Ұлттың асыл қазынасы
«Бұ қоныс – жеті жұрттан қалған қоныс...»
Триумфатордың трагедиясы
Халықаралық сарапшылар: Абай – әлем таныған ұлы ойшыл
Әңгімелер байқауы жарияланды!
Дәурен Қуат. Ай жерді жетелеп жүреді (хикаят)
Шөберенің қолында қайта жаңғырған домбыра
Мағжан шығармашылығы: рух пен сыр, сөз сұлулығы
Азаматтық поэзияның ары мен жүрегі
Маржан Ершу: Әйелдің сөзін сөйлеуді парызым деп білемін
Қазақ әке - қандай әке?
Домбыра – қазақтың аспаптық бейнесі...
«Қазақконцерт» өзінің концерттік маусымын аяқтады...
Кітапхана қызметкерлері арасында республикалық мүшәйра өтеді