Қажығали Мұханбетқалиұлы
Қажығали Мұханбетқалиұлы (1942-2020) - 8 желтоқсанда Ақтөбе облысы Байғанин ауданындағы Кемерши ауылында туған. Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін үздік бітірген (1965). Одан кейін Ақтөбе облыстық Радио және телевидение комитетінде, «Коммунизм жолы» газетінде, Алматыдағы «Қазақстан» баспасында, республикалық әдеби журнал «Жұлдызда», «Қазақ әдебиеті» газетінде әртүрлі жауапты жұмыстарда болды; орыс-қазақ тілдерінде шығатын «Жаңа фильм» – «Новый фильм» журналдарының бас редакторы қызметін атқарды.
Шығармашылық жолы 1963 жылы республикалық «Лениншіл жас» (қазіргі «Жас Алаш») газетіндегі «Жөке ата» деген әңгімесінен басталып, «Жұлдызды түндер», «Тоғай сыбдыры», «Жаңғырық» атты әңгімелер мен хикаяттар жинақтары шыққан. Осы жылдары Л.Толстойдың, Р.Акутагаваның, С.Моэмның, П.Мерименің, Ги де Мопассанның әңгімелерін аударды. Өзінің туындылары бірқатар шет елдер тілдеріне аударылды. «Шағын жанрдың шалқар көкжиегі» атты мақала жазып, көп ұзамай «Тоғысар арнамыз бір толғанғанда...» атты әдеби-сын, зерттеулер, ізденістер кітабын шығарды. 2012 жылы «Тар кезең» атты тарихи романы жарық көрді. Бұл – ХVІІІ ғасырдағы отаршылдық езгіге қарсы Сырым Датұлы бастаған жанкешті күрес туралы туынды. Автор осы романы үшін 2014 жылы ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды, 2017 жылы романның орысша аудармасы үшін оған Халықаралық Қазақ ПЕН-клубы сыйлығы берілді. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2003). Мерейтойлық медальдармен, «Құрмет» орденімен марапатталған (2013). Өзі туған Байғанин ауданының Құрметті азаматы (2002).
Шығармалары: Жұлдызды түндер. Әңгімелер, «Жазушы» баспасы, 1972; Тоғай сыбдыры. Повестер мен әңгімелер, «Жазушы» 1974; Жаңғырық. Әңгімелер мен повестер, «Жалын», 1978; Старые друзья. Рассказы и повести, «Жазушы», 1981; Қайдасың сен, махаббат? Әңгімелер мен повестер, «Жалын», 1984; Дороги жизни. Рассказы и повести, «Жазушы», 1986; Сынық терезе. Әңгімелер,«Елорда» баспасы, 2003; Жалғыз жиен. Әңгімелер мен повестер,«Жазушы», 2005; Алабұға, аққайран.«Бауыр», 2008; Тоғысар арнамыз бір толғанғанда. «Балауса» баспасы, 2010; Тар кезең. Тарихи роман.«Мерекенің баспалар үйі», 2012; Шығармалары: І, ІІ, ІІІ, ІV том, 2015, «Қазақ энциклопедиясы» баспасы; Төрт томдық таңдамалы шығармалар жинағы, «Мереке» баспасы, 2018.
Көп оқылғандар
қазақ-қырғыз арасындағы көңіл айту дәстүрі
Асқар Алтай. Тасқын тып-типыл қылған «...Табыты»
Бақытбек Қадыр. Шаштараз
Әлихан Мақсұт атындағы робототехника орталығы ашылды
Әдеби мәтіндерді қалай және қандай деңгейде талдауға болады немесе бір мәтінді бірнеше түрде талдау мүмкін бе?
Бозінгендей боздаған – Жамалхан Қарабатырқызының жоқтаулары
«Қазақтың құдіретті Құнанбайы» жыр мүшәйрасы!
Ілияс Жансүгіров. "КҮЙШІ" поэмасы туралы бірер сөз
«Кітапхана. Кітап. Оқырман» атты кітап апталығы өтеді
Қытай қазақтарының тұңғыш романы
Қуаныш Жиенбай. Нөсер
Cұраған Рахметұлы. Журнализм – қалам ұшындағы әлем
Төлеубек Омаров. Өлеңде бір терім бар алынбаған...
Жәнібек Қожық. Маңғыстау - құтты мекен, тұнған тарих
Дулат Аюбаев. Өлең сүйер Шыңғыстаудың ұлы екем
Максималар мен қоғамдық ойлар...
Серік Құлжахан.Қызыл сақал
Мақсат Тәж-Мұрат. Әр адамның арылу күні болуы тиіс
Думан Рамазан. Алланың әмірі
Жәудір Нартай. Люданың хаты
Мәлік Бердалиев. Ей, бауырым, өлеңімнің сырын ұқ...
Сауытбек Абдрахманов. «Жадовскаядан»...
Сүйікті етші, сүйіктім
«Адамтану» арқылы әдебиетті оқытқан
Қош бол, газет дәуірі
Нарутоның бізге берер тәлімі қандай