Лион Фейхтвангер

Лион Фейхтвангер (нем. Lion Feuchtwanger, 1884 жылдың 7 шілдесі Мюнхенде дүниеге келіп,  1958 жылдың 21 желтоқсанында Лос-Анджелес қаласында дүниеден өткен) — еврей текті неміс жазушысы. Әлемде ең көп оқылатын неміс тілді авторлардың бірі. Тарихи роман жанрында жұмыс жасаған.

Фейхтвангер шығармашылығығының басты мәселесі   — өзі куә болған әлеуметтік өзгерулердің қозғаушы күші және перспективалары мен жолдары туралы болды. Оған Фейхтвангер  әртүрлі кезеңде әртүрлі жауап қатқан. Бірақ әрқашанда адамзат тағдырлары туралы ойлары оның жан дүниесінің шабыты мен творчестволық ізденісін құрған. Фейхтвангер тарихи авторлардың авторы ретінде, басты образды танымалдыққа ие болған. Жазушы,  «Мен ешқашан оның өзі үшін тарихты суреттеуге тырысқан жоқпын» деп баяндаған. Ол өзінің шығармасында оның қазіргі заманғы қоғамдағы әлеуметтік шиеленістердің терең әсері салдарынан даму мен тоқырау күресіндегі күштер, идеялардың қақтығысы бейнеленген.  Оған  қазіргі  заман  оқиғасымен  жанасқан  - бөлек  дәуірді  суреттеу екінші сатыға түскен, жаңа типті зияткерлік тарихи роман құрылды. 

Фейхтвангер өзінің әдеби қызметін драматургиядан бастады. Оның алғашқы шығармалары талғампаз ауыртпалықты нәзіктік формасы мен кедейлік, өмірдегі адамгершілік құндылықтарын елемеу, қатардағы адамдармен қатынаста суық және тұлға алдында бас июге тән болған. Ақырында жазушы өзінің бұрынғы шығармасына мысқылсыз кері қайтып, оның тек жеке рухани дамуы үшін жемісті бола алмауымен есептеген.  Ақырында жазушы өзінің бұрынғы шығармаларын мысқыл ретінде есіне салатын, оны тек жеке рухани дамуының жемісті бола алмауы деп есептеген. 

Оның одан арғы шығармашылық дамуында анағұрлым басты роль әдеби-сыни қызметте ойнады. Ол негізгі театр мен драматургияға арналған көптеген мақалалар мен пікірлер жазды. Сол уақытта, оның назарын өзіне аударған неміс жазушы-реалистері, ағайынды Томас пен Генрих Манн сияқты реалистік романдар болды. Олар  Фейхтвангердің шығармашылығына едәуір әсер етті.

Фейхтвангер Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарында батыл түрде ұлттық идеология мен оның мақсаттарын қабылдамады. Ол соғысқа қарсы ұстаным ұстанып және империялық қырғынға қарсылықты алға тартты. «Құрбан болғандарға өлең» өлеңінде соғысқа қарсы көңілін білдірген және грек сатиригі Аристофанның комедия тақырыбындағы вариациялық «Әлем» пьесасында да орын алған. Фейхтвангер соғыс жылдарында көп жазды. Негізінде бұлар түпнұсқалық пьесалар мен классикалық драматургия шығармаларының қайта жасаулары болып табылады: Эсхилдің «Парсылар», ежелгі үнді ақыны Шудракидің «Васантасендер», Калидасының «Патша мен биші қыз» драмалары. Осы әлеуметтік сыни мотивтермен қатар оның шығармаласында фаталистік және түңілген көңіл-күй көрініп тұрады. Фейхтвангер «Томас Вендт» (1920) драматикалық романы, «Еврей Зюсс» (1917) драмасы, «Голландық  көпес» (1921) жазған. Буржуаздық саясатшылардың келемеждеуі үшін сатиралық шолулар түрін ынтамен қолданған. Оның осылай «Англосаксондық трилогия» (1927) еңбегі жарық көрген.

Жазушы Германия билігіне Гитлердің келуінен кейін Францияға қоныс аударып, 1936 жылы оның жаңа «Der falsche Nero» («Лже-Нерон») романы жарық көрді.